Print deze pagina
Knuffel elkaar meer!
Intimiteit is belangrijk in een relatie. Ook als je partner dementie heeft, zegt Monique van der Haar-Hamelijnck. De intimiteit met haar man bleef bestaan, zelfs toen hij naar een zorginstelling moest.
Voor ieder mens is fysiek contact onontbeerlijk. Intimiteit zit niet alleen in seks, maar ook in aanrakingen, een knuffel of een zoen. De behoefte daaraan verdwijnt niet na de diagnose dementie, weet Monique van der Haar-Hamelijnck. Zij was vijf jaar mantelzorger voor haar man die Lewy body dementie had.
Dol op elkaar
Van der Haar-Hamelijnck ontmoet haar man Theo in een zorginstelling waar zij zorgmedewerker is en haar man vrijwilliger. ‘Ik was 47 en hij 62 jaar. Ondanks het leeftijdsverschil waren we stapeldol op elkaar. Kort na onze ontmoeting trouwden we, maar nog geen half jaar later kreeg hij Lewy body en ging rap achteruit.’
Veel mogelijk
In het begin van zijn ziekte merkt ze weinig verschil in intimiteit. Later wel. ‘De hartstocht tussen ons veranderde in hem voorzien in zijn behoeftes. Dat was soms moeilijk, maar ik ontdekte dat er behalve de daad nog zoveel meer mogelijk was. Zoals naakt tegen hem aanliggen, zijn rug wassen of knuffelen. Daar genoten we beiden van.’
Samen slapen
Als de dementie bij haar man verergert, stopt ze met werken en zorgt vijf jaar fulltime voor hem. Totdat dat ook niet meer gaat. In de zorgboerderij in Heemskerk waar haar man de dagbesteding al bezoekt, kan hij komen wonen. Zij gaat daar als verzorgende aan de slag om zo dicht mogelijk bij hem te zijn. ‘Ik haalde mijn man ’s morgens uit bed en begon de dag met hem. ’s Avonds bracht ik hem weer naar bed. Bijna iedere nacht sliep ik bij hem.’ Ze spreekt met collega’s af dat ze niet gestoord worden als de deur op slot zit.
Privacy respecteren
Voor dat ongestoord en intiem samenzijn met haar man, is ze haar collega’s erg dankbaar. Volgens Van der Haar–Hamelijnck is die flexibiliteit en openheid echter niet bij alle zorginstellingen vanzelfsprekend. ‘Ik weet dat het bespreken van intimiteiten en het respecteren van de privacy van bewoners soms een taboe is bij zorginstellingen. Daardoor durven mantelzorgers niet altijd hun wensen te uiten.’
Positief effect
Dat is erg jammer volgens haar. ‘Intimiteit heeft een positief effect op mensen met dementie. Ik zag het bij mijn man. Hoe hij naar me keek of me een knuffel gaf. En ik zie dat ook bij anderen.’ Als er nog intimiteit tussen partners bestaat, dan zie je meer interactie en alertheid. Zonder intimiteit keren mensen met dementie zich in zichzelf. Zij krijgen vaker een uitdrukkingsloze blik, alsof ze er niet meer zijn.
Kleine dingen
Soms vertellen mantelzorgers Van der Haar-Hamelijnck dat ze geen behoefte meer aan seks hebben. Dan is de liefde er nog wel maar weten mensen niet meer hoe ze daarmee om moeten gaan. ‘Ik zeg dan dat het niet altijd om de daad gaat maar dat intimiteit in kleine dingen zit. Hierdoor houdt je partner met dementie het gevoel dat hij of zij meer is dan die rotziekte. Ik noem dat het “man-zijn”- of “vrouw-zijn”-gevoel.’
Geen behoefte meer
Drie jaar geleden overleed de man van Monique van der Haar-Hamelijnck. Zij vond een nieuwe liefde met wie ze inmiddels is getrouwd. ‘Ik kijk op een goede en liefdevolle manier terug op mijn tijd met Theo. Daardoor kon ik ook weer doorgaan met mijn leven.’